• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مریم محمدی؛ شهرام فتاحی؛ کیومرث سهیلی
چکیده
این پژوهش به بررسی همبستگی و رابطه علّیبین مصرف حاملهای انرژی و تولید ناخالص استانهای ایران با استفاده از روش موجک با دادههای پانل و آزمون علّیت دومیترشو ـ هرلین در بازه زمانی (1396-1367) میپردازد. از نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی مشاهده میشود که الگوی همبستگی بین مصرف انرژی و تولید ناخالص استانی در حاملهای مختلف انرژی متفاوت میباشد. ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی همبستگی و رابطه علّیبین مصرف حاملهای انرژی و تولید ناخالص استانهای ایران با استفاده از روش موجک با دادههای پانل و آزمون علّیت دومیترشو ـ هرلین در بازه زمانی (1396-1367) میپردازد. از نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی مشاهده میشود که الگوی همبستگی بین مصرف انرژی و تولید ناخالص استانی در حاملهای مختلف انرژی متفاوت میباشد. الگوی همبستگی قوی بین گاز طبیعی، بنزین، نفت سفید و برق با تولید ناخالص استانی در همه سطوح شدت انرژی وجود دارد. همبستگی نفت کوره و تولید ناخالص استانی در بلندمدت برای تمامی استانها ضعیف گزارش میشود. همچنین یافتهها نشان میدهد که در کوتاهمدت استانهایی که شدت مصرف انرژی در آنها بالا است، مصرف بنزین، نفت کوره و کل حاملهای انرژی، تولید ناخالص داخلی را به دنبال داشتهاند. در شدت بالا، مصرف نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و گاز طبیعی، در شدت متوسط، همه حاملهای انرژی و در شدت پایین تنها مصرف نفت سفید، بنزین و نفت کوره منجر به تولید ناخالص داخلی شدهاند. در استانهای با شدت مصرف انرژی خیلی پایین، مصرف حاملهای انرژی تولید ناخالص داخلی را به دنبال نداشته است؛ اما در بازه زمانی میانمدت و بلندمدت فرضیه بازخورد اثبات میشود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مرضیه روزبهانی؛ کیومرث سهیلی؛ شهرام فتاحی
چکیده
شدت انرژی از شاخصهای مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامهریزان کشورها است. تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استانهای ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و دادههای ...
بیشتر
شدت انرژی از شاخصهای مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامهریزان کشورها است. تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استانهای ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و دادههای پانل 30 استان کشور طی دوره 1389 تا 1394 پرداخته شده است. پس از تأیید وابستگی فضایی به وسیله آزمونهای موران و Panel (robust) LM و LM همگرایی مطلق و شرطی «بتا» آزمون شده و براساس نتایج، همگرایی مطلق شدت انرژی در ایران تأیید شده است به این معنا که سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی بالاتر بیش از سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی کمتر است. برای بررسی همگرایی شرطی، متغیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی به مدل اضافه شد و نتایج، همگرایی شرطی شدت انرژی و همچنین کاهش میزان شدت انرژی با افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی را نشان داده است. سرمایهگذاری مستقیم خارجی با ورود تکنولوژی جدید تولید باعث افزایش کارایی استفاده از نهادههای تولید ازجمله انرژی شده و این مورد منجر به همگرایی شدت انرژی در بین استانهای ایران میشود. اثرات سرریز سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی منفی و معنیدار نشده است که میتوان پایین بودن میزان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و عدم توزیع آن در سطح استانها را عامل آن دانست. به طور کلی افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در یک استان خاص باعث همگرایی شدت انرژی و اثر سرریز آن به صورت بالقوه باعث همگرایی شدت انرژی در استانهای کشور میشود.
• سیاستگذاریهای اقتصادی و مالی در حوزههای فوقالذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
سحر تیغی؛ شهرام فتاحی؛ علی فلاحتی
چکیده
بخش خانگی بیشترین سهم را در مصرف انرژی کشور دارد، بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از شواهد دادههای در سطح خانوار برای دوره زمانی 1387 تا 1395 به بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای انرژی خانوارها و برآورد سهم جزء ناکارا در شکاف مخارج انرژی خانوارها با استفاده از رهیافت مدلهای تجزیه میپردازد. شواهد حاصل از مطالعه نشان میدهد که درآمد، ...
بیشتر
بخش خانگی بیشترین سهم را در مصرف انرژی کشور دارد، بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از شواهد دادههای در سطح خانوار برای دوره زمانی 1387 تا 1395 به بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای انرژی خانوارها و برآورد سهم جزء ناکارا در شکاف مخارج انرژی خانوارها با استفاده از رهیافت مدلهای تجزیه میپردازد. شواهد حاصل از مطالعه نشان میدهد که درآمد، تحصیلات سرپرست خانوار و شهرنشینی اثر منفی و زیربنای مسکن اثر مثبت و معناداری را بر سهم مخارج انرژی خانوارها از کل مخارج دارد. شواهد حاصل از تجزیه اکساکا - بلیندر نشان میدهد که سهم جزء ناکارای مصرف انرژی در تفاوت مخارج انرژی خانوارها در سال 1387 برابر با 4/90 درصد و در سال 1395 برابر با 5/84 درصد است. نتایج تجزیه ماچادو - متا نشان میدهد که در چندک پنجم، سهم جزء کارا از مقدار 16/1 در سال 1387 به 05/3 درصد در سال 1395 افزایش یافته است، اما در چندک نودم سهم جزء کارا از مقدار 48/15 درصد در سال 1387 به مقدار 22/22 درصد در سال 1395 افزایش یافته است. بنابراین بهبود کارایی مصرف انرژی خانوارها میتواند نقش به سزایی را در کاهش مصرف انرژی بخش خانگی ایفا کند.